Loại thuốc Journavx của Vertex Pharmaceuticals giúp giảm đau sau phẫu thuật trong các thử nghiệm lâm sàng. Các chuyên gia hy vọng nó có thể giúp giảm số lượng đơn thuốc opioid.
Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã phê duyệt một loại thuốc giảm đau không chứa opioid mới từ công ty Vertex Pharmaceuticals vào thứ Năm.
Thuốc này, Journavx hay còn gọi là suzetrigine, được chấp thuận để điều trị cơn đau cấp tính từ trung bình đến nghiêm trọng ở người lớn. Các chuyên gia cho rằng loại thuốc này, được quảng bá là không gây nghiện, có thể giúp giảm số lượng opioid được kê đơn sau phẫu thuật hoặc được sử dụng cho những bệnh nhân không thể dùng các loại thuốc giảm đau khác. Tuy nhiên, một số chuyên gia nói với NBC News rằng họ muốn có thêm nghiên cứu về loại thuốc này.
Trong một tuyên bố, Tiến sĩ Jacqueline Corrigan-Curay, giám đốc tạm thời của Trung tâm Đánh giá và Nghiên cứu Thuốc của FDA, gọi việc phê duyệt này là “một cột mốc quan trọng trong quản lý cơn đau cấp tính.”
Michael Schatman, giảng viên tại khoa gây mê, chăm sóc chu phẫu và y học đau tại Trường Y Grossman thuộc Đại học New York, cho biết: “Tôi nghĩ trong điều trị đau cấp tính, loại thuốc này có tiềm năng lớn. Đây có thể là một phương pháp giúp giảm sự phụ thuộc vào opioid, và chúng ta cần nhiều công cụ hơn trong kho vũ khí chống đau của mình.”
Cách Hoạt Động Của Suzetrigine
Cơ thể cảm nhận cơn đau thông qua các đầu dây thần kinh trên khắp cơ thể. Khi chạm vào bếp nóng, ví dụ, dây thần kinh sẽ gửi tín hiệu đến tủy sống và lên não để nhận diện cơn đau.
Opioid hoạt động bằng cách kích thích các thụ thể opioid trong não, chặn tín hiệu đau. Quá trình này cũng giải phóng dopamine, tạo ra cảm giác hưng phấn và kích hoạt hệ thống khen thưởng của não, dẫn đến nguy cơ nghiện cao.
Khác với opioid, suzetrigine ngăn chặn tín hiệu đau ngay từ đầu trước khi nó truyền đến não. Cụ thể, nó chặn kênh natri NaV1.8, giúp ngăn cản các xung thần kinh từ dây thần kinh truyền đến não để được diễn giải là cơn đau.
Tiến sĩ Richard Rosenquist, chủ tịch khoa quản lý đau tại Viện Thần kinh Cleveland Clinic, cho biết: “Đây là lần đầu tiên chúng ta có một loại thuốc nhắm mục tiêu vào một kênh natri cụ thể.”
Ông cũng nhấn mạnh rằng suzetrigine không kích thích các thụ thể opioid hoặc tạo cảm giác hưng phấn.
“Tất cả các bằng chứng hiện tại đều cho thấy loại thuốc này không có tiềm năng gây nghiện,” Rosenquist nói. “Nó không khác gì Tylenol hoặc ibuprofen về mặt nguy cơ nghiện.”
Kết Quả Thử Nghiệm Lâm Sàng
Trong các thử nghiệm giai đoạn 3, bệnh nhân trải qua phẫu thuật căng da bụng hoặc phẫu thuật ngón chân cái được chia thành ba nhóm:
- Nhóm dùng suzetrigine mỗi 12 giờ
- Nhóm dùng opioid (hydrocodone) kết hợp với Tylenol mỗi 6 giờ
- Nhóm dùng giả dược
Sau 48 giờ, bệnh nhân trong nhóm suzetrigine báo cáo mức giảm đau khoảng 50%, tương đương với nhóm dùng opioid.
Một số bệnh nhân trong nhóm suzetrigine cũng sử dụng ibuprofen như một phương án bổ sung nếu họ vẫn còn đau.
Các tác dụng phụ phổ biến nhất được ghi nhận là đau đầu, táo bón và buồn nôn. Tuy nhiên, ngoại trừ táo bón, các tác dụng phụ này ít gặp hơn ở nhóm dùng suzetrigine so với nhóm dùng opioid.
Trong một nghiên cứu khác, 82% bệnh nhân sau phẫu thuật và 91% bệnh nhân đau cấp tính không do phẫu thuật đánh giá suzetrigine là tốt, rất tốt hoặc xuất sắc trong việc giảm đau. Khoảng 37% bệnh nhân gặp tác dụng phụ, nhưng hầu hết đều nhẹ.
Tiến sĩ Todd Bertoch, giám đốc y khoa về nghiên cứu đau tại CenExel JBR Clinical Research, người đã dẫn đầu thử nghiệm lâm sàng, cho biết suzetrigine có thể được sử dụng như một phương pháp thay thế opioid trong điều trị đau cấp tính.
“Nếu tôi vẫn còn đau sau khi dùng Tylenol và NSAID, tôi không còn lựa chọn nào khác ngoài opioid,” ông nói. “Mục tiêu là làm cho bước tiếp theo không phải là opioid, và đó là điều suzetrigine có thể làm.”
Suzetrigine cũng có thể hữu ích cho bệnh nhân không thể dùng Tylenol hoặc NSAID do bệnh thận hoặc gan.
Lo Ngại Về Tính An Toàn Và Chi Phí
Mặc dù nhiều bác sĩ lạc quan về loại thuốc này, một số chuyên gia vẫn thận trọng.
Một hội đồng chuyên gia từ Viện Đánh giá Lâm sàng và Kinh tế (ICER) đã xếp loại dữ liệu hiện tại của suzetrigine là “đầy hứa hẹn nhưng chưa kết luận.” Điều này có nghĩa là thuốc có khả năng mang lại lợi ích đáng kể cho bệnh nhân nhưng vẫn có nguy cơ tác dụng phụ không mong muốn.
Tiến sĩ David Rind, giám đốc y tế của ICER, cho rằng với một loại thuốc giảm đau mới, mức độ an toàn phải cực kỳ cao trước khi có thể được sử dụng rộng rãi.
Các chuyên gia cũng lo ngại rằng suzetrigine có thể được kê đơn ngoài chỉ định để điều trị đau mãn tính, mặc dù dữ liệu thử nghiệm giai đoạn 2 cho thấy nó không hiệu quả hơn giả dược trong điều trị đau thần kinh tọa kéo dài 12 tuần.
“Điều tôi lo lắng nhất là các loại thuốc cho đau cấp tính có thể bị lạm dụng để điều trị đau mãn tính mà không có đủ bằng chứng khoa học,” Schatman nói.
Tuy nhiên, Rosenquist tin rằng ngay cả khi suzetrigine không vượt trội hơn opioid trong việc giảm đau, nó vẫn có vai trò quan trọng trong quản lý đau.
“Nếu một bệnh nhân được xuất viện sau phẫu thuật, họ cần hồi phục, vận động, đi lại—thay vì về nhà với opioid, họ có thể dùng suzetrigine,” ông nói.
Tuy nhiên, việc sử dụng rộng rãi suzetrigine sẽ phụ thuộc nhiều vào giá cả và bảo hiểm.
“Cuối cùng, NSAID, opioid generic và acetaminophen đều rất rẻ,” Schatman nói. “Hy vọng rằng suzetrigine sẽ được định giá hợp lý để bệnh nhân có thể tiếp cận.”
Chi Phí và Khả Năng Tiếp Cận
Việc các bác sĩ có sử dụng suzetrigine hay không sẽ phụ thuộc nhiều vào giá thành của thuốc, theo Schatman và Rosenquist.
Tiến sĩ Rind từ ICER cho biết việc thuốc này có được sử dụng rộng rãi hay không sẽ phụ thuộc vào cách Vertex định giá nó và liệu các công ty bảo hiểm tư nhân có đồng ý chi trả hay không.
“Vấn đề cốt lõi là NSAID, opioid generic và acetaminophen đều rất rẻ,” Schatman nói. “Hy vọng rằng suzetrigine sẽ được định giá hợp lý để bệnh nhân có thể tiếp cận.”
